یادداشت یک عکاس “ بر سرچشمه" درنگارخانه ایست، حسن غفاری

منبع: سایت عکاسی زوم


سرچشمه، روایتی بر پایه عکس و فیلم  دعوتی به  میزبانی رخشاد نورده فارق‌التحصیل هنرهای تجسمی از بوزار و دانشگاه سوربون  فرانسه  است که تلاشی دارد برای یافتن وبازگشت به ریشه‌ها وبرانگیخته‌ کردن مسئولیت اجتماعی در نگارخانه ایست ٬روزهای نخست بهمن ماه ۹۳، تهران.

تلاش نورده برای نشان دادن عکس‌هایش و تصاویر ویدئوپرفورمنس از ورای محدودیت درپی یافتن معانی واژه‌های سفر٬ کوچ٬ مهاجرت٬ هویت، برگشت به خویشتن، زیست‌بوم وگذرعمرمی‌باشد.

گاهی هنرمند خودش را به نمایش می‌گذارد، ذهنیتش را تکثیر می‌کند وبه اشتراک می‌گذارد، بلند بلند فکر می‌کنند و دغدغه‌های ذهنی خود را مشکل دیگران هم می‌داند و گاهی بر این باور است که هر تولید وخروجی که داشته‌باشد در خوانش هنر معنی پیدا می‌کند.

خانم نورده با عکس‌هایی پیاپی در قطع ۹.۱۲ از جمع وجور کردن اسباب خانه به قصد جابجایی، رفتن و مهاجرت ما را به دنیای سنتی آمیخته با طبیعت ایل وعشایر بختیاری پرت می‌کند، عکس‌هایی که  حاصل سفرنامه‌نویسی تصویری‌اند و به عنوان یادداشت‌های سفرتولید شده‌اند ومفاهیم جامعه شناختی ومردم‌نگارانه درآنها دیده می‌شود. در کنار عکس‌های متعدد عینیت‌گرای چسپانده شده روی دیوار، عکس‌هایی دست‌کاری شده در قطع بزرگتر از سرزمین‌های همان مردمان در فضایی ذهنی دیده می‌شود که نمایشی هستند از توان این هنرمند در درهم آمیختن نقاشی و عکاسی.

چینش عکس‌ها به گونه‌ای است که باید برای بهتر دیده‌شدن آنها جلو رفت وآنقدر به دیوارهای نگارخانه نزدیک شویم که گویی آلبومی خانوادگی را ورق می‌زنیم، آنچه می‌بینیم، روایت ساده محیط زندگی، زیستگاه وطبیعت، پوشش، احشام، فیزیک چهره، روزمرگی، رفتارهای فردی و به خصوص زنان ایل می‌باشند.

عکس‌ها به همراه موسیقی و صداهای محیطی فضاهای مدرن، شهری و سنتی، عشایری و ویدئوآرت و ویدئویی از پرفورمنس که در فضای مقابل عکس‌های چسپانده شده روی دیوار پخش می‌شود دیده می‌شوند، در امتداد دیدن عکس‌ها با قطع‌های مختلف، خیلی زود جذب دو صفحه نمایش فیلم می‌شویم که هم چون عکس‌ها یکی نمایشی ساده و روان و عینی دارد و دیگری همان تصاویر روان و ساده را در کاری ترکیبی با اجرای قصه آفرینش، بودن در محیط، رقص و پایکوبی و تلاش و اعتراض با نماد زن در قالب پرفورمنس به نمایش می‌گذارد تا هر طیف فرهنگی و هنری دست خالی از پای فیلم‌ها برنخیزد.

زمین و زمان، مهاجرت، کوچ و زنانگی همه آن چیزی است که در نمایشگاه تصاویر نورده دیده می‌شود و می توان آن را در طراحی پوستر و دل‌نوشته‌های روی عکس‌هایش خواند.

فضای عکس‌ها وغالب فضای ویدئوآرت یکی است، گویی عکس‌ها نمایش‌های جامانده دراین ویدئو هستند و برای تکمیل فضای ذهنی قصه فیلم دیده می‌شوند، فیلم از فضای مدرن شهری شروع می‌شود و پیوسته دوربین در حال حرکت است گویی درمسافرت هستیم از همه‌چیز وهمه‌کس دور می‌شویم وآنجا که ایستاده‌ایم موضوع در حال رفتن و دور شدن است، هر چه ازشهرها دور می‌شویم ماشینیزم کمتر می‌شود و نشانه‌های طبیعت‌گرایی بیشتر دیده می‌شود و دام‌ها جای ابزارها و دل مشغولی‌های شهری را می‌گیرد. در تمام مدت فیلم شاهد ترکیب ویدئوپرفورمنس زنی بر صحنه هستیم با واکنش‌هایی متاثر از صحنه های فیلم.

آثارنمایشگاه سرچشمه ما را به پرسش وامی دارد که به کجا می‌رویم، چه اتفاقی برای زمین افتاده، این چه زمانه‌ای است و پرسش‌های اینچنینی دیگر، رخشاد نورده با درهم آمیختن اندوخته‌های ذهنیش در تصاویری ساده وبی غل وغش ما را به بازگشت به خویشتن، یافتن هویت، رسیدن به خودباوری ومهاجرت همچون کوچندگان عشایر که برپایه مقاومت وسخت کوشی درتلاش‌اند وبرای هر رفتنی بازگشتی دارند، دعوت می‌کند.