۱۳۹۱ تیر ۲۸, چهارشنبه

"اتفاقي براي يك اتفاق"، گزارش روزنامه شرق درباره " جان کیج پیش می آید"


به بهانه بزرگداشت «جان كيج» در گالری «ايست»

اتفاقی برای يك اتفاق

عليرضا اميرحاجبی

«جان كيج» نام آشنايي براي هنرمندان معاصر و علاقه‌مندان به موسيقي مدرن است. شخصيتي چند بعدي كه با نگاه به فلسفه ذن بوديسم دست به طراحي شگفت‌آوري در زمينه هنر به معناي عام و موسيقي به معناي خاص زد. ذهن كيج را چند بعدي مي‌ناميم چون به همان اندازه كه در ابداع روش‌هاي آهنگسازي خلاقانه و شجاعانه عمل مي‌كرد در حوزه پرفورمنس يا همان هنر اجرايي نيز نقطه نظراتي تاثير‌گذار داشت. رابطه كيج و همكاري‌هايش با مرس كاننيگهام هنرمند بزرگ طراحي حركات موزون باعث شد تا ذهن كيج درگير مفهوم بدن و ارتباطش با محيط و موسيقي شود. از طرف ديگر آشنايي كيج با پروفسور تيتارو سوزوكي مبنا و انگيزه‌اي شد براي تلفيق نظرگاه كيج با ذن ژاپني. مذهبي كه با نگاه به سادگي زندگي روزمره زباني شاعرانه و خالص را براي ارتباط با جهان و انسان به وجود آورده است و اينچنين شد كه جان كيج از مرزهاي موسيقي عبور كرد و وارد دنياي انتزاعي شعر و نوشتار شد. حال با هنرمند و انديشمندي روبه‌رو بوديم كه هم به حركت مي‌انديشيد، هم به موسيقي و هم به شعر. رويداد، اتفاقات، حضور ناخواسته پديده‌ها، غيرقابل كنترل بود. حوادث پس از اين دوره وارد آثار كيج شد و در نهايت كار را به وارياسيون‌هايي رساند كه تماما بر مبناي «پيش‌آمد» و كنش‌هاي محيط و طبيعت بود. راه و روش كيج توسط تعدادي از دوستان و همكارانش از جمله كريستين ولف، ديويد تودور و از همه مهم‌تر مورتون فيلمن ادامه يافت. سادگي و در عين حال پيچيدگي آثار و ايده‌هاي كيج باعث شد تا گروهي مختلف آوانگارد در سراسر دنيا حداقل يك‌بار به تجربه كردنش بپردازند. 
اين روزها در ايران نام جان كيج به دليل نزديك شدن به صد سالگي وي در شهريور ماه، زياد شنيده مي‌شود. در اقدامي جالب‌توجه گالري «ايست» برنامه و پروژه‌اي را در اين زمينه ترتيب داده است. «جان كيج پيش مي‌آيد» نام پروژه‌اي است كه با طراحي و مديريت امير راد و پويا احصايي تا اواخر تير ماه سال‌جاري ادامه خواهد داشت. 
«امير راد» در زمينه نحوه آغاز و چگونگي مديريت پروژه مي‌گويد: «ايده اين پروژه توسط پويا احصايي به من پيشنهاد شد. ما حدود يك سال روي جزييات آن كار كرديم و به يك جمع‌بندي منسجم رسيديم.» وي در زمينه اجراي پرفورمنس در برنامه‌اي براي بزرگداشت كيج مي‌گويد: «جان كيج نقشي كليدي و چهره مهمي در هنر پرفورمنس محسوب مي‌شود. در ايران همگان كيج را به عنوان موسيقيدان مي‌شناسند اما وي ايده‌هاي بسيار مهمي در زمينه هنرهاي اجرايي دارد. به همين دليل تصميم گرفتيم كه متني از جان كيج را به عنوان محور كار انتخاب كنيم كه بيشتر براي حركت، موسيقي و صدا نوشته شده به نام كتاب آوازها.» وي در زمينه نحوه گزينش هنرمندان براي اين پروژه افزود: «پس از فراخوان، 46 طرح را دريافت كرديم و بعد از بررسي طرح‌ها دست به گزينش بهترين‌ها زديم. كتاب جان كيج بسيار ديرفهم و پيچيده و سرشار از فرمول‌هاي رياضي و الگوريتم‌هاست؛ همين امر باعث شد تا تصميم بگيريم كه اگر طرح‌هاي پيشنهادي به ايده كلي مورد نظر كيج نزديك باشد پذيرفته شوند. يعني درك ايده كيج در اين كتاب مبناي گزينش ما بود. به اين ترتيب 12 طرح براي اين پروژه برگزيده شد كه مجموعا 18 هنرمند به اجراي آنها مي‌پردازند.» به گفته راد استقبال مخاطبان از اين پروژه بسيار مطلوب و گاه غيرقابل پيش‌بيني بوده است. اين پروژه توانسته است نظر بنياد جان كيج (كيج تراست) را نيز به خود جلب كند و به اين ترتيب نام گالري ايست و پروژه «كيج پيش مي‌آيد» در فهرست رويدادهاي بنياد مذكور ثبت شده است. در برنامه‌هاي چندين روزه گالري ايست سخنراني نادر مشايخي آهنگساز مدرن ايراني جلب توجه مي‌كند و بر اعتبار چنين برنامه‌اي خواهد افزود. از نكته‌هاي جالب‌توجه اين پروژه حضور يك هنرجوي جوان 19ساله است. علاقه‌مندان براي ديدن اين پروژه كه هر روز از ساعت 18:30 تا 20 برقرار است، مي‌توانند به آدرس: ميدان ونك، خيابان شهيد خدامي، پلاك 40 مراجعه كنند. اين برنامه تا 30 تير ماه ادامه خواهد داشت.



هیچ نظری موجود نیست: