۱۳۹۱ آبان ۵, جمعه

یادداشتی کوتاه بر اجرای سمانه زندی نژاد، امین فخاری

مساله ای که "مصاحبه" اثر سمانه زندی نژاد با آن روبروست مساله جا دادن این اثر به عنوان اثری در مدیوم پرفورمنس آرت است.
از مولفه های بنیادین پرفورمنس آرت تمایز آن با اجرای تئاترال و حضور واقعیت به عنوان عنصر بنیادین پرفورمنس آرت است.   سوالی که مطرح است چگونگی تمایز دادن تئاتر از پرفورمنس آرت به واسطه عنصر "واقعیت" است.
در یک اثر پرفورمنس هر آنچه اجرا میشود نه به عنوان باز نمایش و بازسازی نمایشی اثر بلکه حضور یک واقعیت در فضا و زمان است. اگر در یک اجرا حضور فیزیکی اجرا کننده، کلام و بیان و عناصر صحنه حاضر باشند باز به صرف حضور واقعیت و نیت و خواست اجرای واقعیت این اجرا متمایز از اجرای تئاتر و در حوزه پرفورمنس آرت قرار میگیرد. به عنوان مثال در یک اثر اگر اجراکننده در فضایی صحنه گونه با نورپردازی  مشغول راه رفتن و بیان دیالوگی باشد آنچه آن را از حوزه تئاتر جدا کرده و به عنوان پرفورمنس وجود میبخشد نیت و عمل او در اجرای واقعیت است. راه رفتن او نه به عنوان نمایشی برای دیده شدن بلکه صرف فعل راه رفتن و دیالوگ او بیان کلمات به عنوان  فعل حرف زدن است.
در اجرای سمانه زندی نژاد آنچه ارائه میشود، جدای از تعامل ابتدایی با بازدید کننده به عنوان مصاحبه، نمایشی است که از عناصر مالتی مدیا برای رنگین کردن اثر بهره میبرد. آنچه "نمایش" داده میشود مصاحبه ای با عضوی از گروه اجراست که لحن و بوئی کاملا نمایشی و تئاترگونه دارد و فاقد عنصر واقعیت است. اثر مصاحبه ای از پیش تعیین شده است که حتی اگر با همین چهارچوب و فرم اما با  اجرایی واقعی به اجرا در می آمد حائز وجه تمایز دهنده آن با تئاتر میبود اما آنچه اجرا شد نمایشی خارج شده از صحنه متعارف تئاتر بود که جای خالی عنصر واقعیت در آن مشهود بود.

امین فخاری
پاییز ۹۱

هیچ نظری موجود نیست: